به گزارش پایگاه خبری فریاد جنوب از دهدشت، بوکسیت معدن چرام سال های زیادی است که به صورت خام از استان خارج شده و شهرستان چرام، بی نصیب از ایجاد هر گونه صنایع معدنی در این منطقه توسط بهره برداران، تنها گرد و خاک رفت و آمد کامیون های حمل معادن سهم مردمان دیارش شده است.
شهرستان چرام با بیش از ۳۲ هزار نفر جمعیت در ۱۶۰ کیلومتری یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد واقع شده و معادن غنی زیادی از جمله بوکسیت و فسفات دارد.
یکی از موارد بسیار مهم این منطقه، وجود ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های مواد معدنی است که علی رغم تلاش های صورت گرفته در طول سال های گذشته اما به آن رونق قابل قبولی که در اشتغال و اقتصاد منطقه محروم اثرگذار باشد هنوز نرسیده است.
بوکسیت سنگ رسوبی است که مهم‌ترین منبع آلومینیوم بوده و از آن در صنایع آلومینا، سیمان، آجرهای نسوز و تهیه فولاد استفاده می‌شود. در ایران این سنگ معدن تنها در چند استان وجود دارد که استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از این استان‌ها است.
معدن بوکسیت بخش سرفاریاب واقع در شهرستان چُرام یکی از این محدود معادن در کشور است که بنا به گفته مسئولان استانی، برای استان کهگیلویه و بویراحمد هیچ سودی ندارد.
در حال حاضر سه معدن فعال در استان کهگیلویه و بویراحمد در زمینه بوکسیت وجود دارد که ذخیره قطعی آنها حدود ۱.۵ میلیون تن و ذخیره احتمالی آنها حدود ۲ میلیون تن اعلام شده است.
پیش بینی می‌شود با توجه به برنامه‌های اکتشافی موجود و در دست اقدام و نیز عملیات اکتشاف حین استخراج، ذخیره معدنی بوکسیت استان کهگیلویه و بویراحمد، به حدود ۴ میلیون تن نیز برسد.
احداث واحدهای خردایش اولیه سنگ بوکسیت، پودر آلومینا و سیمان نسوز، از جمله واحدهای صنایع معدنی مرتبط هستند که با توجه به ذخایر موجود، قابلیت ایجاد در استان را دارند و چنانچه در این زمینه و متناسب با ظرفیت استان خط تولید صنایع معدنی در زمینه بوکسیت چرام ایجاد شود، شاهد توسعه پایدار و رونق اشتغال در منطقه خواهیم بود.
روزانه ده‌ها کامیون سبک و سنگین از معادن ملی بوکیست در این شهرستان به نقاط نامعلومی از کشور انتقال داده می‌شود که این جابجایی باعث نارضایتی های گسترده مردمی شده است.
خاک ارزشمند بوکسیت معدن مُندان در روستاهای خلیفه‌ای و عزیزی و ده‌ها روستای دیگر از سرفاریاب روزانه بار کامیون شده و به خارج از کهگیلویه و بویراحمد به تاراج می‌برند در حالی که هیچ سود و ره‌آوردی برای اهالی روستاهای محروم این منطقه ندارد.
اهالی روستاهای این منطقه معمولأ بیکار بوده و هیچگونه منبع درآمدی نیز ندارند و در شرایط کنونی که خاک این منطقه را به یغما می‌برند انتظار دارند از محل خروج این ذخایر حداقل سودی به آنان هم برسد. سال‌ها است که این ذخایر جلوی چشم همگان به بیرون از منطقه انتقال داده می‌شود و این معادن هیچ تاثیری بر رفاه و معیشت مردم منطقه نداشته است.
جاده سرفاریاب به سمت دهدشت محل تردد کامیون‌های حمل خاک بوکسیت معادن سرفاریاب در واقع جاده درجه ۲ محسوب می‌شود و تناژ مجاز عبور از این جاده ۱۰ تن است اما شرکت بوکسیت سالانه بیش از ۳۰ هزار تن بوکسیت از معادن سرفاریاب استخراج می‌کند و همین امر از سالیان گذشته تاکنون موجب خسارت بسیار زیادی به زیرساخت‌های جاده‌ای شهرستان‌های چرام و کهگیلویه شده است.
بر اساس ماده ۱۴ قانون معادن کشور و تبصره ۶ همین ماده می‌بایست ۱۵ درصد بهای مواد معدنی به عنوان حقوق دولتی باید به حساب سازمان صمت استان‌ها واریز شود تا در راستای ایجاد، تعمیر و بازسازی زیرساخت‌ها استفاده شود.
پیمانکار تنها کسی است که از استخراج ماده معدنی بوکسیت سود می‌برد و هیچ سود و فایده‌ای برای شهرستان و حتی استان ندارد. این معادن باید به ایجاد زیرساخت‌ها کمک کنند اما متاسفانه در این سال‌ها نه تنها کمکی به شهرستان نشده بلکه خسارتی هم به زیرساخت‌ها وارد شده که باید جبران کند.
نیمه دوم تیرماه سال ۱۴۰۱ یعنی حدود ۹ ماه پیش، حجت الاسلام سیدنوراله افشار امام جمعه چرام در خطبه های نماز جمعه شهر چرام، اظهار کرد: معدن بوکسیت سرفاریاب می‌تواند به طور چشمگیری در مسیر رشد و توسعه برای منطقه نقش آفرینی کند اما تاکنون سهم چندانی از آن نصیب شهرستان و حتی استان نشده است.
حجت‌الاسلام افشار خطاب به مسئولان ارشد استان، گفت: تقاضای مردم از این تریبون از استاندار کهگیلویه و بویراحمد، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و فرماندار چرام این است که سودِ معدن بوکسیت سرفاریاب سهم مردم باشد و این موضوع هر چه زودتر تعیین تکلیف شده و از خام فروشی آن جلوگیری شود.
امام جمعه چرام تصریح کرد: احمد زاده استاندار کهگیلویه‌و‌بویراحمد در مقطعی از ایجاد یک کارخانه در اطراف بوکسیت سرفاریاب حمایت کردند اما چنین سخنی عملی نشد و بر اساس مستندات همچنان خاک گرانبهای این معدن به صورت خام از استان خارج می‌شود در حالی که جوانان این منطقه برای کسب روزی حلال باید به استان های همجوار بروند.
بیش از یک‌سال از دستور استاندار کهگیلویه و بویراحمد مقام عالی دولت سیزدهم در استان مبنی بر توقف عملیات استخراج بوکسیت از معادن سرفاریاب می‌گذرد اما علیرغم آن همه وعده و دستور نه تنها کارخانه‌ای در پایین دست معادن برای اشتغالزایی مردم و جوانان منطقه احداث نشده و عملیات استخراج بوکسیت تا حصول تصمیمات مسئولان نیز متوقف نشده بلکه حتی پیمانکار با بی‌تفاوتی کامل روزانه بیش از ده‌ها کامیون از خاک ارزشمند بوکسیت را از معدن مُندان استخراج کرده و هیچ توجهی نسبت به عواقب تلخ این استخراج ندارد.
از اوایل امسال عملیات استخراج خاک معدن بوکسیت سرفاریاب دوباره از سَر گرفته شده و هیچ عزم و اراده‌ای برای جلوگیری از به یغما بردن این محصول ارزشمند در کهگیلویه و بویراحمد وجود ندارد.
کامیون‌های حمل کننده خاک بوکسیت در مسیر ورودی جاده دهدشت-بهبهان و در حاشیه جایگاه سوخت الهی پارکینگ بزرگی ایجاد نموده و برای کاهش اعتراضات مردم منطقه تنها در ساعات خلوتی مسیر جاده سرفاریاب -دهدشت به ویژه در ساعات بامداد اقدام به خروج بوکسیت از منطقه می‌کنند.
اهالی روستاهای اطراف معدن مُندان سرفاریاب روزها و شب‌‌های زیادی با چشمانی حسرت‌بار و چهره‌ای ناامید از راه دور نظاره‌گر آن بوده که خاک ارزشمند منطقه‌شان را با قُلدری افراد غیربومی به یغما برده و حتی جرأت اعتراض هم ندارند.
بیش از ۲۵ سال است که آب ارزشمند کوه‌ها و چشمه‌ها و آبشارهای سر به فلک کشیده کهگیلویه و بویراحمد از کنار دشت‌های حاصلخیز و مرغوب اما تشنه کهگیلویه و چرام می‌گذرد و سود و منفعت آن سهم سفره مردم استان خوزستان می‌شود در حالی که مردم کهگیلویه و چرام هم به لحاظ قانونی و هم به لحاظ عرفی بیشتر از همه مستحق استفاده از آن هستند و تا به امروز نتوانسته‌ایم این حق مسلم خود را بگیرم اکنون پس از آب، نوبت به یغما رفتن خاک ارزشمند معادن منطقه هستیم تا سود و منفعت آن سهم مردم مشهد و خراسان جنوبی و پیمانکاران آنها شود.
شهرستان چرام، کهگیلویه، بهمئی و لنده سرشار از ذخایر عظیم، ارزشمند و معادن کمیاب است اما متأسفانه هیچ یک از نمایندگان و مدیران این منطقه ارزش این ذخایر و پتانسیل‌های بالقوه را نمی‌دانند و همین بی‌توجهی و کم‌کاری و عدم دلسوزی سبب شده تا هر روز شاهد کوچکترشدن سفره مردم و تمام شدن ذخایر ارزشمند این خاک و دیار باشیم.
گزارش: سید مصطفی گنجی
- نویسنده : سید مصطفی گنجی
- منبع خبر : فریاد جنوب
