فیلم سینمایی تک تیرانداز بیشتر از آنکه روایت زندگی شهید عبدالرسول زرین باشد، به مجموعه‌ای از تصاویر مبدل شده و بدون هیچ دلیل و منطقی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند تا فقط بیانگر داستانی سفارشی _ دستوری از زندگی یکی از شهدای مهم جنگ ایران و عراق باشند و این کاملا مغایرت دارد با واقعیت  اهدف شهدا و شخصیت منحصر به فرد آنها.

فریادجنوبfaryadejonoob.ir
فیلم سینمایی تک تیرانداز برگرفته از بخشی از زندگی شهید عبدالرسول زرین معروف به “گردان تک نفره” در دوران دفاع مقدس تولید و بر پرده سینما رفت .
تولید این فیلم به طور کلی بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است  وبه همین خاطرخداوند منان را شاکریم که با همت والا و تلاش بی دریغ همه دست اندرکاران و عوامل فیلم سینمایی “تک تیرانداز” که بر اساس حماسه های از سردار شهید عبدالرسول زرین آن  را تولید نمودند ،اما عدم توجه به برخی جزئیات مهم ، انتقاداتی را در پی داشته است .
فیلم سینمایی رشادت های شهید عبدالرسول زرین (تک تیرانداز) در نیمه اول فروردین ماه در دو شبکه ملی به نمایش درآمد و شخصیت این قهرمان ملی  با گذشت سالها از زمان شهادتش برای خیلی از هموطنان ، خصوصا برای نسل جوان ناشناخته بود،لذا  از نهادها ومتولیان   این فیلم که با تلاش  و مسئولیت پذیر تمام کسانی ساخت آن همت گماردند و این نابغه دفاع از وطن را معرفی نمودند ، تقدیر و تشکر می نماییم.

فیلم سینمایی تک تیرانداز معرف  روایت(بخشی از زندگینامه ) اسطوره ی قهرمان ملی  کشورمان ، فرزند شجاع و دلیر استان کهگیلویه و بویراحمد شهید عبدالرسول زرین که  متعلق به همه مردم ایران است ، نمایش داده شد ، اما انتظار می رفت ، بعد از ۳۷ سال از زمان شهادتش این چنین شخصیت وقهرمان  ملی به پرده سینما راه می یابد، فیلمی شایسته تر ازاین تهیه می شد، دیدن این فیلم  توسط  خانواده ها ، بستگان شهید ، دوستان و همرزمانش و کسانی که با ایشان آشنایی داشته اند از جمله فضاسازی ،شخصیت پردازی و داستان سرایی ،لوکیشن ها ،زمان محدود ساخت فیلم برای رسیدن به جشنواره فجر ،فیلم برداری و…مورد نقد قرار گرفت که به بخشی از انتظارت به حق مخاطبین اشاره می کنم.

۱-  فیلم سینمایی  در هاله ی از ابهام برای مخاطب  با گروگانگیری دو نوجوان در اسارت  عراقی ها شروع  و با شهید شدن یکی از آنها توسط دشمن ،به ناگاه تک تیراندازی که نظاره گر بر این صحنه بوده بدون هیچ شناختی برای مخاطب دست به تفنگ میشود و توجه دشمن را به خود جلب میکند
۲ – تاکنون چندین مستند از شهید زرین و رشادت هایش ساخته شده و همینطور فیلم سینمایی تک تیرانداز ، اما هیچکدام اشاره ی به جذابیت های شخصیتی و اخلاقی و رفتاری آن شهید والامقام نداشته اند ، هنرنمایی های آن گردان تک نفره در قالب یک کار ارزشمند به نمایش گذاشته نشد ، وقتی شخصیت قهرمانی به عنوان یک فیلم سینمایی از شبکه ۱ و شبکه ۳ ملی پخش و حدود ۱۰ میلیارد تومان هزینه و بودجه صرف می شود باید با شرایط بهتر و تخصصی تری به تمامی جنبه های سینمایی توجه می نمودند و تمامی زوایای فیلم مورد بررسی و تحلیل و دقت قرار می گرفت و بعد پخش می شد .
۳- طبیعی است یکی از مواردی که در فیلم برای مخاطب جذابیت دارد پرداختن به زندگی آن قهرمان از بدو تولد و در واقع معرفی و طریق زندگی آن بوده است، اما در این فیلم هیچ اشاره ی هر چند کوتاه به زندگی شهید نشده است تا جایی که زادگاه و دوران قبل از تشکیل خانواده این شهید والا مقام به منطقه دیگری نسبت داده شده و حتی لحن و لهجه گفتاری شهید کاملا متفاوت از واقعیت بوده است .با اینکه سخن گفتن شهید در صداها و صحبت های ضبط شده ی که موجود هست این چنین گویشی نداشته است .

۴-در این فیلم شخصیت اخلاقی و رفتاری متناقض از شخصیت شهید زرین به نمایش درآمده است ،سطح دیالوگ علاوه بر اینکه بر خلاف خصوصیات اخلاقی شهید بوده بسیار هم فاصله داشته با واقعیت و کلماتی که در دیالوگ به کار برده شده دور از شان شهید و شخصیت اخلاقی او بوده است.
بالاخره اگر هدف از ساخت اینچین فیلم هایی روایت یک قهرمان و اسطوره هست بی شک آن قهرمان تنها قهرمان تانک و تیراندازی نبوده و خصوصیات اخلاقی و رفتاری ایشان در اولویت از هر آمار تیراندازی باید به تصویر کشیده می شد .
الفاظ دور از شان ، شخصیت شهید و لحن خشن و متناقضی که در تمام دیالوگ بکار رفته بود علاوه بر اینکه حس خوبی به مخاطب نمیدهد بیشتر شبیه به هتک حرمت بود (در جایی از فیلم که بازیگر نقش شهید زرین در حال آموزش تیراندازی ست از کلمه ی استفاده میکند که در اینجا مناسب شآن آن شهید بزرگوار و شهدا نمیدانم ، عنوان کنم )

۴-تک تیرانداز فیلم با نقشی که ایفا میکند آن مرد زرینی نیست که روزها تک و تنها در سنگر با اسلحه ی ضعیف و نان خالی و یک بطری آب دست غاصبان و مزدوران را از خاک وطن کوتاه میکرد و چون سپری جان همرزمانش را نجات میداد ،مرام و سادگی و روحیه عشایری شهید از زبان همرزمانش بارها شنیده شده و در فیلم کاملا متناقض از شخصیت و منش رفتاری آن مرد صاف و صمیم و بی آلایش کار شده است

۵- قهرمانی در نگاه اول انسانیت است،همان زرینی که به گفته برادر بزرگترش در دامنه کوههای زادگاهشان پرنده ای را با تیر نشانه نمی گرفت  و برای اثبات هنر تیراندازیش از سنگ ها استفاده می کرد و دریک کلام  شکار موجودی زنده در مرامش نبود.
در این فیلم از لحظه شروع تا پایان از تصاویری استفاده شده که جز کشتن و تیرزدن به سر و صحنه های دلخراش پیامی برای مخاطب نداشته و بی شک ببیننده فیلم با باری از انرژی منفی و قساوت قلب روبرو شده است و این با هدف شهدا مغایرت دارد.

تنها در صحنه ی اشاره به رئوف بودن شهید شده که دشمن را در حال نماز خواندن میبیند و از کشتنش دست میکشد ،در اینجا از نویسنده با سوال قابل تاملی روبرو میشود که چرا جوانی که درکنار شهید در حال آموزش تیراندازی است ،با این عقیده شهید مخالفت میکند و می گوید مگر نماز آنها قبول است ؟ نگاهی متفاوت از رزمندگان به تصویر کشیده است ،نگاهی انتقام جویانه و عاری از ترحم .

۶- زیرنویس بودن این فیلم از دیگر نکات منفی آن قلمداد میشود ،مخاطب چشمی به هیجان فیلم و چشمی به زیرنویس دارد و نوشته ها در اکثر تصاویر محو در تصویر زمینه میشود و این مقوله از امتیاز فیلم می کاهد .

۷ – این فیلم بیشتر از آن‌که توصیفی دقیق از روزهای سخت زندگی شهید زرین باشد و یادبودی از طلایی‌ترین دوران زندگی او لقب بگیرد، در بهترین حالت هتک حرمتی تصویری به مقام والای این شهید ماهر است که ارزش کار او را به اندازه دیالوگ‌های ضعیف فیلم پایین می‌آورد.

۸- این فیلم مهمترین بخش از زمان حضور شهید زرین در جنگ بوده و سردار شهید خرازی نیز در این فیلم نقش آفرینی میکند، اما نامی از شهید خرازی و دیگر قهرمانان آن عملیات برده نشد و اشاره  به این حقیقت که شهید عبدالرسول زرین و شهید حسین خرازی مثل پدر و پسر و یا دو برادر برای هم بوده ند و در آن عملیات چه نقشی داشته ا ند ،نشده است .

۹-اگر بنا بر این بود بر اساس مستندات تاریخ جنگ ۸ ساله و قهرمانان آن دوران دود و آتش و جان نثاران وطن فیلمی ساخته شود باید کارگردان این نکته را در نظر میگرفت که یک شخصیت ملی هرگز انحصاری نشود تا بحث های کلیشه ی پیش نیاید اگر هدف روایت دفاع مقدس است نگاه مخاطب را با آن سویی که هدف فیلم هست برود نه دیگر مسائل و تناقض ها .

۱۰- در این فیلم حتی اشاره‌ درست و قابل قبولی به عملیاتی که باعث شهادت عبدالرسول زرین می‌شود نمی‌کند!
در پایان فیلم سخنانی از همرزمانش و محل و چگونگی شهادتش گفته میشود که بهتر بود در ابتدای فیلم کار می شد .
باید عرض کنم فیلم تک تیرانداز بیشتر از آنکه فیلمی برای روایت زندگی شهید عبدالرسول زرین باشد، به مجموعه‌ای از تصاویر تبدیل شده که بدون هیچ دلیل و منطقی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند تا در نهایت بیانگر داستانی سفارشی و دستوری از زندگی یکی از شهدای مهم جنگ ایران و عراق باشند و این کاملا مغایرت دارد با واقعیت هدف شهدا و شخصیت منحصر به فرد آنها.

ساخت فیلم شهدا ارزش گذاری و ارج نهادن به نام عزیزانی است که جان خود رافدا نمودند تا در آن دوران بحران، عزت خاک وطن ، آسایش کودکان ، مردان و زنان این سرزمین حفظ شود.
در این زمان از حوزه های مرتبط ،بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ، بنیاد شهید و امور ایثارگران، صدا و سیما و تمامی متولیان و دست اندرکاران انتظار می رود در خصوص فیلم های مستند و سینمایی مربوط به شهدا با رعایت همه جوانب ‌مجوز ساخت داده شود و این چنین فیلم هایی سینمایی باید به گونه ای تولید شود که چهره جهانی به خود بگیرند نه اینکه به عنوان تولیدی ضعیف از صدا و سیمای کشورمان مورد نقد اقشار مختلف جامعه قرار گیرد .
لذا با همه ضعف ها و کاستی ها جای بسی مباهات است که وطن عزیزمان چنین قهرمانانی را در دامان خود پرورانیده تا شجاعت و دلیری شان معنی واقعی کلمه باشد .

شیرین بانو زرین

۱۴۰۰/۱/۲۶